Ansible Inventory

Inventory, Ansible’ın hangi sunucularla/cihazlarla çalışacağını tanımladığımız listedir. Bu listede genellikle:

• Sunucu (veya cihaz) isimleri,

• IP adresleri veya tam alan adı (FQDN) bilgileri,

• Hangi port üzerinden bağlanılacağı (SSH için 22, WinRM için farklı port vb.),

• Bağlanılırken kullanılacak kullanıcı adı (user) ve bazen parola (ssh_pass) gibi bilgiler yer alır.

Ansible, bu bilgiler sayesinde her bir hedef sunucuya “agent” yüklemeye gerek kalmadan (yani “agentless”) uzaktan bağlanır ve gereken işlemleri yapar.

Varsayılan Inventory Dosyası

• Ansible kurulduğunda, varsayılan olarak /etc/ansible/hosts dosyası “default inventory” kabul edilir.

• Eğer özel bir inventory oluşturmazsanız, Ansible komutları bu dosyadaki bilgileri okur.

Ancak ihtiyaca göre:

• Proje klasörünüzde farklı bir hosts veya inventory dosyası oluşturabilir,

• Ansible komutunu çalıştırırken -i /path/to/myinventory diyerek farklı bir inventory dosyası belirtebilirsiniz.

Basit Bir Inventory Örneği

INI-benzeri bir biçimde yazılır:

server1.company.com
server2.company.com

[mail]
server3.company.com
server4.company.com

[db]
server5.company.com
server6.company.com

[web]
server7.company.com
server8.company.com

• Köşeli parantez [mail], [db], [web] gibi “grup adları”dır.

• Gruplar, benzer roller üstlenen sunucuları bir arada toplar (ör. web sunucuları, veritabanı sunucuları).

• Bir sunucu tek bir grupta olabileceği gibi birden çok grupta da bulunabilir.

---

Ansible Inventory Parametreleri

INI formatında, her satıra ek parametre ekleyerek sunucuya özel ayarları yapabilirsiniz. Örneğin:

# Alias vererek
web1 ansible_host=server1.company.com ansible_connection=ssh ansible_user=root
db1  ansible_host=server2.company.com ansible_connection=winrm ansible_user=administrator

• ansible_host: Hedef sunucunun IP adresini veya FQDN’ini belirtir. (Örn: 192.168.1.10 veya server1.company.com)

• ansible_connection: Bağlantı türü (ssh, winrm, localhost vb.)

  • ssh → Linux sunucular

  • winrm → Windows sunucular

  • localhost → Yerel makine (Ansible’ın çalıştığı makine)

• ansible_user: Bağlanırken kullanılacak kullanıcı adı (Linux için genelde root, ya da Ubuntu sunucularda ubuntuvb.)

• ansible_port: SSH için varsayılan 22’dir. Eğer farklı bir port kullanıyorsanız (ansible_port=2222 gibi) değiştirebilirsiniz.

• ansible_ssh_pass: Parola yazabileceğiniz parametre. Tavsiye edilmez, çünkü metin olarak saklamak güvenlik zafiyeti yaratır. Daha iyisi SSH anahtarı (key-based authentication) kullanmak veya Ansible Vault ile parolayı şifrelemektir.

Bunlara “inventory parametreleri” diyoruz; her makineye özel ayarları ya satır sonuna ekleriz ya da group_vars/host_vars yapılarını kullanarak daha düzenli saklayabiliriz (ileri konular).

Neden Inventory Kullanıyoruz?

1. Kolay Yönetim Yüzlerce sunucunuz varsa, hepsini tek tek IP yazmak yerine gruplara ayırır ve playbook’larda sadece [web], [db]gibi grup adları kullanarak işlemleri hedeflersiniz.

2. Agentless Olma Ansible, hedef sunucularda ayrı bir program (agent) kurmaya ihtiyaç duymaz. Sadece SSH (Linux) veya WinRM (Windows) bağlantısı yeterlidir.

3. Esneklik

   • Aynı inventory içindeki bazı makineler Linux, bazıları Windows olabilir.

   • İster IP ister domain name kullanabilirsiniz.

4. Parametrik Tanımlama

   • Her sunucuya özel kullanıcı, port, parola gibi ayarları tek satırda belirtebilirsiniz.

   • Daha da ileride, group_vars ve host_vars adlı dizin yapılarıyla daha düzenli bir biçimde değişken tanımlayabilirsiniz.

Parola Konusu (ansible_ssh_pass)

• Demo veya test amaçlı hızlı denemeler için ansible_ssh_pass kullanabilirsiniz.

• Güvenliğe önem verilen ortamlarda, genellikle:

  • SSH key-based authentication tercih edilir (Linux tarafında).

  • Windows tarafında ise, Kerberos veya güvenli yöntemlerle etkileşim yapılır.

• Ya da Ansible Vault gibi bir mekanizma kullanarak parolaları şifreli bir dosyada saklayabilir, playbook çalışırken açabilirsiniz.

Kısa Özet

• Inventory, Ansible’ın hangi sunucularla çalışacağını tanımlar.

• Varsayılan dosya /etc/ansible/hosts olsa da, kendi özel inventory dosyanızı oluşturabilirsiniz.

• INI Formatı: Grup adlarını [groupname] şeklinde tanımlar, altına sunucu adreslerini yazarsınız.

• Alias ve Parametreler (örn. ansible_host, ansible_connection, ansible_user, vb.) sayesinde her sunucuya özel ayar girebilirsiniz.

• Basit şifre yerine anahtarsız (passwordless) SSH kullanmak veya Ansible Vault ile şifre saklamak güvenlik açısından önerilir.

---

Farklı Bir Inventory Dosyası Kullanmanın Yolları

1. Komut Satırında -i Parametresi ile Belirtmek En sık kullanılan yöntem budur. Playbook’u çalıştırırken şu şekilde yazarsınız:

   ansible-playbook -i /path/to/my_inventory.ini my_playbook.yaml

   Böylece Ansible, varsayılan /etc/ansible/hosts yerine sizin belirttiğiniz my_inventory.ini dosyasını kullanır.

2. ansible.cfg Dosyasında Belirtmek Projenizin kök dizininde (veya çalıştığınız herhangi bir dizinde) ansible.cfg dosyanız varsa, [defaults]bölümüne şu satırı ekleyebilirsiniz:

   [defaults]
   inventory = /path/to/my_inventory.ini

   Bu şekilde ansible-playbook my_playbook.yaml komutunu yazdığınızda, otomatik olarak bu inventory dosyası kullanılacaktır (başka bir -i parametresi verilmediği sürece).

3. Ortam Değişkeni (Environment Variable) Kullanmak Bir diğer alternatif, geçici veya kalıcı olarak ANSIBLE_INVENTORY değişkenini ayarlamaktır. Örneğin:

   export ANSIBLE_INVENTORY=/path/to/my_inventory.ini
   ansible-playbook my_playbook.yaml

   Bu yöntemle de varsayılan envanter dosyası yerine sizin dosyanız kullanılır.

• “export” yöntemiyle ayarlanan değişken, o terminal oturumunu kapatana veya değişkeni unset ANSIBLE_INVENTORYile silene kadar kalıcı hale gelir.

• Dolayısıyla ikinci, üçüncü komutlarınız da aynı inventory dosyasını kullanır.

1. Aynı Satırda Kullanma (Tek Komut için)

ANSIBLE_INVENTORY=/path/to/my_inv.ini ansible-playbook my_playbook.yml

• Bu yöntemde yalnızca o komut çalışırken ANSIBLE_INVENTORY geçerli olur.

• Komut bittiğinde değişken sıfırlanır (shell’de kalıcı olmaz).

---

Kısa Özet

• En Kolay Yol: ansible-playbook -i <inventory_dosyası> <playbook.yml>

• Kalıcı Yol: ansible.cfg içinde [defaults] inventory = <inventory_dosyası>

• Geçici Yol: ANSIBLE_INVENTORY ortam değişkeni ayarlamak

Bu üç yöntemden hangisini seçtiğiniz, projeyi nasıl organize ettiğinize ve hangi ortamda çalıştığınıza göre değişir. Tek komutla sınamak isterseniz, en pratik olan -i parametresidir.