Magic Variables

Ansible'da her bir sunucu (host) için değişkenler tanımlayabilirsin. Örneğin, bir web2 adlı sunucun için özel bir DNS sunucusu IP adresi tanımladın. Normal şartlarda bu dns_server değişkeni sadece web2 sunucusu üzerinde çalıştırılan görevler tarafından bilinir ve kullanılabilir. web1 veya web3 sunucuları bu bilgiye doğrudan erişemez.

İşte tam bu noktada Magic Variables devreye giriyor! 🪄

Magic Variables Nedir?

Magic Variables, Ansible'ın sana sunduğu, önceden tanımlanmış ve her zaman erişebileceğin özel değişkenlerdir. Bu değişkenler, playbook çalışırken Ansible'ın kendisi tarafından otomatik olarak doldurulur. En büyük faydalarından biri, bir sunucunun başka bir sunucuya ait bilgilere veya genel envanter yapısına dair verilere ulaşmasını sağlamaktır.

Ansible bir playbook başlattığında her bir host için ayrı işlemler (sub-processes) oluşturur. Normalde her işlem sadece kendi host'una ait değişkenleri bilir. Magic variables bu sınırları aşmamızı sağlar.

En Sık Kullanılan Magic Variables

1. hostvars

Bu, belki de en sihirli olanıdır ✨ hostvars sayesinde bir host, envanterdeki başka bir host'un değişkenlerine erişebilir.

Diyelim ki envanter dosyan (/etc/ansible/hosts) şöyle:

web1 ansible_host=172.20.1.100
web2 ansible_host=172.20.1.101 dns_server=10.5.5.4
web3 ansible_host=172.20.1.102

web2 için bir dns_server tanımladık. Şimdi web1 veya web3 üzerinden bu bilgiye ulaşmak istersen, playbook'unda şöyle bir ifade kullanırsın:

- name: Print DNS server IP from web2
  hosts: all
  tasks:
    - debug:
        msg: "Web2'nin DNS sunucusu: {{ hostvars['web2'].dns_server }}"

Bu görev çalıştığında, web1, web2 ve web3 sunucularının hepsi web2'nin dns_server değerini (yani 10.5.5.4) ekrana basacaktır. Harika, değil mi?

Sadece kendi tanımladığın değişkenlere değil, Ansible'ın topladığı facts (sunucu hakkındaki bilgiler: işletim sistemi, IP adresi, mimari vb.) bilgilerine de hostvars ile erişebilirsin.

Örnek: {{ hostvars['web2'].ansible_facts.architecture }} ifadesi web2 sunucusunun mimarisini (örn: x86_64) döndürür.

Altyazılarda da belirtildiği gibi, şu iki yazım şekli de aynı sonucu verir:

• hostvars['web2'].dns_server

• hostvars.web2.dns_server (Eğer host adında özel karakterler yoksa bu daha kısa bir yoldur)

2. groups

Bu magic variable, envanterindeki grupları ve o gruplara dahil olan host'ların bir listesini verir.

Diyelim ki envanterin şöyle:

[web_servers]
web1
web2
web3

[db_servers]
db1

Playbook'unda {{ groups['web_servers'] }} ifadesini kullanırsan, bu sana ['web1', 'web2', 'web3'] listesini döndürür. Ya da {{ groups['all'] }} tüm hostları listeler.

Örnek: americas grubundaki tüm host'ları yazdırmak için:

- debug:
    msg: "{{ groups['americas'] }}"

3. group_names

Bu değişken, o an görevin çalıştığı host'un hangi gruplara üye olduğunu bir liste olarak verir.

Örneğin, web1 host'u hem web_servers hem de americas grubuna üye ise, web1 üzerinde çalışan bir görevde {{ group_names }} ifadesi ['web_servers', 'americas'] listesini döndürür.

4. inventory_hostname

Bu değişken, o an görevin çalıştığı host'un envanter dosyasındaki adını verir. Bu, sunucunun gerçek hostname'i (FQDN) olmak zorunda değildir; envanterde nasıl tanımladıysan o isimdir.

Örneğin, envanterde webserver_ana olarak tanımlı bir host varsa, {{ inventory_hostname }} ifadesi webserver_ana değerini döndürür, sunucunun kendi içindeki hostname komutunun çıktısını değil.

---

Neden Önemliler?

Magic variables, playbook'larını daha dinamik ve esnek hale getirmeni sağlar:

• Bir sunucunun yapılandırmasını, başka bir sunucunun özelliklerine göre ayarlayabilirsin (örneğin, bir web sunucusuna veritabanı sunucusunun IP'sini bildirmek).

• Belirli bir gruptaki tüm sunuculara toplu işlemler yapabilirsin.

• Raporlama ve denetleme için host'lar arası bilgi toplayabilirsin.

Unutma, Ansible dokümantasyonu bu konuda en iyi dostundur. "Magic variables" veya "special variables" olarak arama yaparsan daha fazlasını bulabilirsin.